Moleculaire meccano: hoe nieuwe materialen ons leven veranderen
Kortrijk - 22 maart 2012
Onderwerpen
De ontwikkeling van sterke en duurzame materialen was en is essentieel voor innovatie. Staal stond aan de basis van de industriële revolutie, plastic maakte goedkope massaproductie mogelijk, ultra-zuiver silicium was nodig voor de computerrevolutie en zonder duurzame fotovoltaïsche materialen zal grootschalig gebruik van zonneënergie niet mogelijk zijn.
Materialen moeten over specifieke mechanische, chemische en fysische eigenschappen beschikken, en ze moeten deze vaak ook lang behouden. Tot voor kort was er maar één ontwerpstrategie om materialen betrouwbaar te maken: het optreden van defecten zo lang mogelijk tegengaan door materialen sterker of chemisch inert te maken.
In de laatste decennia zijn er diverse materiaalgroepen bijgekomen, ieder met hun eigen toepassingsgebied en typische eigenschappen zoals biomaterialen, composieten, polymeren, colloïden, slimme materialen, … De ontwikkeling van deze nieuwe materialen heeft een grote impact op ons dagelijks leven.
Ver-van-mijn-bed-show?
Zo bestaat er al materiaal met vormgeheugen dat dient voor chirurgische toepassingen. De implantaten zijn makkelijk in te brengen en nemen daarna vanzelf de juiste vorm aan. Ook zijn er zelfhelende, zelfherstellende materialen. Beton bijvoorbeeld werkt met bacteriën die kalk produceren om scheuren te dichten. Er bestaan zelfs smart coatings die beschermen tegen verkleuring en extra glans geven. Of wat dacht je van zelfreinigende coatings waardoor het glas in huis zichzelf onderhoudt. Of autolak die in de zon krassen herstelt? Leuk ook zijn de self assembly materialen, meestal elastomeren. Een elastiekje dat in twee gesneden wordt, groeit vanzelf terug aan elkaar.
Het klinkt allemaal een beetje science fiction, maar het is vandaag de dag keiharde realiteit. Nieuwe materialen veranderen ons leven.
Uitdagingen?
Maar het ontwikkelen van nieuwe materialen verloopt niet altijd van een leien dakje. Vaak verloopt een lange tijd tussen basisonderzoek en toepassing. Sommige materialen bestaan al een tijdje, maar zijn nog steeds niet op de markt, omdat ze bijvoorbeeld te duur zijn.
Enkele vragen
- Welke nieuwe materialen bestaan er zoal, en welke interessante eigenschappen hebben die?
- Waar wordt momenteeel aan gewerkt?
- Welke technologieën en wetenschappelijke concepten zitten achter die materialen?
- Waarom komen sommige materialen op de markt en andere niet?
- Hoe werken materialen met vormgeheugen, zelfhelende materialen, zelfreinigende coatings, zelf-assemblerende materialen, etc.?
Gasten
Technology developer Bart Hommez
Bart is IOF mandataris van het UGent ChemTech valorisatie consortium. ChemTech coördineert de valorisatie van chemische technologiën en groepeert onderzoeksgroepen uit de ingenieurswetenschappen, anorganische en organische chemie. Het consortium vervult en centrale rol in het opzetten van industriële samenwerking tussen ondernemingen en onderzoeksgroepen op zoek naar chemische expertise. Vanuit deze positie heeft Bart een brede kijk op welke technologiën (met chemische basis) aan de UGent worden ontwikkeld.
Materiaalwetenschapper Yvan Houvart
Yvan is verbonden aan de vakgroep Toegepaste materiaalwetenschappen. Tot 20088 was hij actief als voorzitter van deze vakgroep. Professor Houbaert is onder andere mede-uitvinder van drie recente patenten voor de productie van "high Si electrical steel". Hij publiceerde meer dan 250 artikels en wordt wereldwijd uitgenodigd als gastspreker op conferenties. Verder wordt hij ook vaak ingeschakeld als evaluator voor grote onderzoeksprojecten in Europa en Amerika.
EOS redacteur en moderator Kim Verhaeghe
Kim Verhaeghe is wetenschapsredacteur bij het maandblad EOS. Als kind droomde hij van een carriere als wetenschapper , kon niet kiezen tussen biologie, natuurkunde of chemie, en werd daarom een beetje van dat alles. Hij schrijft over sportwetenschap, technologie, onderzoek en geschiedenis.
Links
- Flamac en Imec combineren expertise voor het ontwikkelen van nieuwe materialen.
- Meer weten over nanotechnologie?
- Zach Kaplan en Keuth Schacht over demo-toys voor de toekomst.
Vorige edities in Kortrijk