Statistiek: kan je met statistiek alles bewijzen?
Gent - 9 november 2010
Onderwerp
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat 96% van de bevolking geen idee heeft van wat cijfertjes zoals in deze uitspraak willen zeggen. Deze bewering klopt natuurlijk niet, er is nooit dergelijk onderzoek geoverd (of toch niet bij ons weten). Maar hoe vaak komen dergelijke uitspraken niet voor in (kranten)artikels of in reclameboodschappen? Zijn we eigenlijk wel genoeg op de hoogte van wat statistische gegevens wel of niet kunnen aantonen om ons niet in het ootje te laten nemen door zulke beweringen?
Universeel bewijsmateriaal?
Als onderdeel van de wiskunde, draait het bij statistiek allemaal om berekeningen. Men verzamelt, bewerkt en interpreteert cijfergegevens. Die gegevens hebben betrekking op slechts een klein onderdeel van een groter geheel, de populatie. Uiteindelijk wil men wel een resultaat weergeven voor de hele populatie. Dit wil zeggen dat er een vertaling gebeurt van een bepaalde waarneming bij een kleine groep naar de volledige groep. Die vertaling zo nauwkeurig mogelijk uitvoeren, daar het bij statistiek allemaal om. Maar dan kan je je natuurlijk afvragen hoe betrouwbaar statistieken wel zijn. En kan je dan met statistiek niet alles bewijzen wat je wil, afhankelijk van de manier waarop je te werk gaat?
Tips and tricks
In dit café kom je te weten waarop je kan letten om je niet te laten bedriegen door mensen die met cijfertjes gooien en hoe je statistische gegevens in de media best kan interpreteren. Je komt misschien ook wel te weten hoeveel procent kans er is dat deze uitspraak klopt: "There are three kinds of lies: lies, damned lies and statistics".
Vragen
- Waarop moet ik letten bij nieuwsberichten waarin cijfers worden aangehaald?
- Hoe worden kansen berekend?
- Waarom is statistiek zo moeilijk?
- Hoe kan je de kwaliteit van een onderzoek beoordelen?
- Kan je vals spelen met statistiek?
- Hoe betrouwbaar is statistiek op zich?
Gasten
Statisticus Els Goetghebeur
Els is hoogleraar statistiek aan de UGent en is directeur van het Instituut voor permanente vorming in de wetenschappen. Ze gaf eerder les in Harvard, Stanford, Londen en Burundi. Ze ontwikkelt ook statistische toepassingen in o.a. het biomedische veld. Zo raakt ze betrokken als expert deskundige in een moordzaak, bij een project rond de brandweerhervorming en bij AIDS preventie in Afrika.
Psycholoog Yves Rosseel
Yves is als hoofddocent verbonden aan de vakgroep Data-analyse van de UGent. Zowel in onderwijs als in onderzoek richt hij zich op statistische en data-analytische problemen binnen de psychologie en pedagogische wetenschappen.
Knack-journalist en moderator Joël De Ceulaer
Joël de Ceulaer is redacteur van het tijdschrift Knack. In 2004 maakte hij de succesvolle tv-serie "Grote Vragen" voor Canvas, waarvan in 2005 het gelijknamige boek verscheen. Vanuit zijn brede interesse schreef hij tientallen stukken over wetenschap, religie en filosofie. Joël is een ervaren moderator, en een grote supporter van het concept wetenschapscafé."
Links
- Kijk op deze site en laat je nooit meer vangen door het misbruik van statistiek.
- Hier vind je alles om statitisch geletterd te worden.
- Cijfertjes zouden niets voor meisjes zijn? Deze site bewijst het tegendeel.
- Hoe meer ijsjes er verkocht worden aan de kust, hoe meer reddingen er moeten uitgevoerd worden. Wil dit zeggen dat ijsjes eten gevaarlijk is? Je leert het hier.
- Ontdek hier de geschiedenis achter de uitspraak "There are three kinds of lies: lies, damn lies and statistics."
- Peter Donnelly, een wiskundige van Oxford vertelt over statistiek. Op een grappige manier. Een must see!
- Matt Parker legt hier allerlei wisundige fouten in populaire films bloot.
Vorige edities in Gent