Klimaat: kunnen we het klimaat voorspellen?
Gent - 21 november 2010
Onderwerp
De opwarming van de aarde is een complex probleem dat wetenschappers koortsachtig proberen te doorgronden. In de dynamiek tussen wetenschap, media en politiek gaat die complexiteit echter vaak verloren en blijft er enkel een simpele en hapklare boodschap over. Bovendien krijgen we vaak uiteenlopende meningen en een scala van minder tot meer alarmerende scenario’s voorgeschoteld. En dan is er nog de discussie tussen zogenaamde ‘alarmisten’ en klimaatsceptici waar we niet veel wijzer van worden. Je zou voor minder het bos door de bomen niet meer zien. Hoog tijd dus om aan experten te vragen hoe het nu zit met de opwarming van de aarde.
Geen café op dinsdagavond dit keer, maar wel op een zondagnamiddag, en dat naar aanleiding van de Dag van de Wetenschap op 21 november. Plaats van het gebeuren is onze vertrouwde stek in de Zebrastraat, en we hopen dat ons vertrouwd publiek ook present zal zijn. Wij zorgen voor koekjes bij de koffie!
Wat zegt het IPCC?
Sinds 1850 is onze planeet ongeveer 0,8°C warmer geworden. In het laatste rapport van het IPCC staat dat de huidige opwarming ‘met een zeer grote waarschijnlijkheid’ toe te schrijven is aan de uitstoot van broeikasgassen door menselijke activiteiten. Maar het oorzakelijk verband aantonen tussen die klimaatwijziging en de uitstoot van broeikasgassen door menselijke activiteiten, is geen sinecure. Klimaatsystemen zijn niet alleen bijzonder complex, de gemiddelde temperatuur op aarde hangt ook af van andere factoren zoals de zonneactiviteit, vulkaanuitbarstingen enzovoort. Heel veel mechanismen in het functioneren van de atmosfeer zijn echter nog niet begrepen. Toch willen beleidsmakers duidelijkheid want er staan grote economische belangen op het spel. Uiterst moeilijk dus voor de wetenschap.
Enkele vragen
- Kunnen we het klimaat voorspellen?
- Wordt het klimaatprobleem overdreven?
- Wat weten we zeker?
- Warmt de aarde eigenlijk nog wel op?
- Hoe maak je een klimaatmodel?
- Hoe komt het dat wetenschappers het (schijnbaar) niet eens zijn?
- Hoe werkt het IPCC?
- Welke rol speelt de media?
- En de politiek?
Gasten
Paleoklimatoloog Prof. dr. Dirk Verschuren
Dirk Verschuren is verbonden aan de Vakgroep Biologie van de UGent. Zijn onderzoek focust op de klimaat- en ecologische geschiedenis van Afrika als kader voor haar cultuur- en politieke geschiedenis, en als lange-termijnperspectief voor de huidige wisselwerking tussen mens, klimaat en natuur in ontwikkelingslanden. Zijn klimaatreconstructies uit Afrika vormen de tropische tegenhanger van klimaatdata uit ijsboringen in Groenland en Antarctica.
Meteoroloog Prof. dr. Piet Termonia
Piet Termonia is gespecialiseerd in de ontwikkeling van computermodellen die worden gebruikt in de meteorologie en de klimatologie. Hij is hoofd van het departement onderzoek en ontwikkeling aan het Koninklijk Meteorologisch Instituut in Ukkel en is tevens gastprofessor aan de UGent. Hij pleit voor meer nuance in het klimaatdebat.
Knack-journalist en moderator Joël De Ceulaer
Joël De Ceulaer is redacteur van het tijdschrift Knack. In 2004 maakte hij de succesvolle tv-serie "Grote Vragen" voor Canvas, waarvan in 2005 het gelijknamige boek verscheen. Vanuit zijn brede interesse schreef hij tientallen stukken over wetenschap, religie en filosofie. Joël is een ervaren moderator, en een grote supporter van het concept wetenschapscafé."
Links
- www.klimaat.be is de website van de Dienst Klimaatverandering van DG leefmilieu (federale overheid). Je vindt er uitgebreide informatie over oorzaken en gevolgen van de klimaatverandering en over het beleid daaromtrent.
- Kennislink.nl biedt een interessant dossier over klimaatverandering. De animaties en filmpjes zijn verhelderend, ook de onzekerheden en de controverse komen aan bod.
- IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change)
- Climate Witness is een initiatief van WWF waarbij getuigenissen van mensen die de klimaatverandering aan de lijve ondervinden wereldwijd verzameld worden. Hun verhaal wordt getoetst door een panel van wetenschappers.
- Klimaatverandering in een notendop volgens National Geographic
- National Geographic filmpje over de gevolgen van de opwarming van de aarde en wat eraan te doen.
- Klimaatmodellen genereren meerdere scenario's voor de toekomst. Maar zelfs de beste modellen kampen met veel onzekerheid. In dit filmpje gaat men tot het extreme. Hoe ziet onze wereld eruit als het 2 graden warmer is? Of 3, 4, 5 of 6 graden?
- The big ask, een grootscheepse oproep aan politici om te handelen, en een mooi voorbeeld van een (te?) eenvoudige boodschap.
- Klimaatclip 'Dance for the Climate'. Meer dan 10.000 mensen dansen mee op het strand van Oostende om de aandacht te vestigen op de opwarming van de aarde.
Vorige edities in Gent