Geheugen: Feit of fictie?
Gent - 13 mei 2008
Onderwerp
Hoe komt het dat je je bepaalde dingen uit je kindertijd nog precies herinnert maar al lang en hard moet nadenken om terug te weten wat je gisterenmiddag als lunch at? En die jeugdherinneringen, zijn die echt wel zo accuraat als we zelf willen geloven?
Geheugenprocessen
Alles wat we leren, weten en kunnen is gebaseerd op geheugenprocessen. Logisch dan ook dat er niet zoiets bestaat als ‘het geheugen’. Er wordt een onderscheid gemaakt naar het tijdsinterval waarin we iets onthouden, het soort informatie dat onthouden wordt en de manier waarop we iets onthouden.
Veel geheugenfenomenen geven aanleiding tot vreemde ervaringen. Wie kent er bijvoorbeeld niet het déjà vu gevoel. Of de manier waarop een bepaalde geur of liedje een hele reeks herinneringen kan losweken. En wat te denken van geheugenstoornissen en -ziektes?
Criminologie?
Het geheugen is één van de best bestudeerde menselijke functies. Niet alleen binnen de psychologie en de geneeskunde komen geheugenvraagstukken aan bod, ook binnen de criminologie in het kader van ooggetuigenverslagen bijvoorbeeld. Stof genoeg dus om een avondje op café mee te vullen!
Enkele vragen
- Wat is het geheugen eigenlijk?
- Hoe werkt ons geheugen?
- Hoe werken herinneringen? Wat zijn ze? Waar zitten ze?
- Hoe accuraat zijn herinneringen?
- Hoe onderhevig aan suggestie is ons geheugen?
- Hoe betrouwbaar zijn ooggetuigenverslagen?
- Wat is een black-out? Wat is een déjà vu?
- Kan ons geheugen getraind worden?
Gasten
Psycholoog Prof. dr. Wim Fias
Wim Fias is verbonden aan de vakgroep Experimentele psychologie van de Universiteit Gent, waar hij het zogenaamde "number team" leidt. Zijn onderzoeksinteresses liggen vooral op het vlak van getalherkenning, visuele aandacht, objectherkenning, taal en gedachten.
Neuroloog Prof. dr. Paul Boon
Paul Boon is diensthoofd neurologie van het UZ Gent, en is gespecialiseerd in neuroradiologie. Met behulp van o.m. MRI-scanners brengt hij de menselijke hersenen in kaart om hun werking beter te leren begrijpen.
Knack-journalist & moderator Joël De Ceulaer
Joël de Ceulaer is redacteur van het tijdschrift Knack. In 2004 maakte hij de succesvolle tv-serie "Grote Vragen" voor Canvas, waarvan in 2005 het gelijknamige boek verscheen. Vanuit zijn brede interesse schreef hij tientallen stukken over wetenschap, religie en filosofie. Joël is een ervaren moderator, en een grote supporter van het concept wetenschapscafé."
Links
- Dossier "geheugen" op gezondheid.be
- Een mens is geen videorecorde: kennislinkartikel over de accuraatheid van herinneringen
- De Human Memory website van de Universiteit van Amsterdam: geheugentestjes, geheugenverbeteringscursus, en ... onderzoek.
- Human Memory: Test over het Kortetermijngeheugen, en verklaring van je resultaten
- Memory in de Stanford Encyclopedia of Philosophy
- Memory op wikipedia
- Gents Instituut voor Functionele en Metabole Beeldvorming (GIfMI)
- wat gebeurt er als je je kortetermijngeheugen verliest? (uitgebreider fragment)
Vorige edities in Gent